De 21-jarige kunstenaar Mohammed Qraiqea houdt in samenwerking met Graffiti vzw een openluchtexpo op Le Mur Gent, de legale graffitizone van de stad. En daar kun je echt niet naast kijken.
Op de zijgevel van café BarBroos op de Oude Beestenmarkt in Gent verschijnt een jongetje dat verdrietig voor zich uit kijkt. Eenmaal klaar krijgt de tekening nog een onderschrift mee: ‘We are the real storytellers’ spuit Mohammed Qraiqea in sierlijke letters op de muur. En: ‘Stop wars’.
Wie even stopt om te vragen welk verhaal achter de tekeningen schuilgaat, hoort meteen dat Mohammed over materiaal beschikt om elke muur in Gent vol te tekenen. “Ik groeide op in Gaza. Als kind heb ik drie oorlogen meegemaakt. Je moest leren leven met de gedachte dat er op elk moment een raket op je huis kan worden afgevuurd. ”
Hij herinnert zich hoe hij als kind met zijn familie in een tent op straat sliep, nadat grote delen van hun dichtbevolkte wijk Al-Shuja’iyya, ten oosten van Gaza-stad, tot puin werden herleid. “De woning achter ons werd gebombardeerd terwijl wij nog in ons huis waren. Het geluid van bominslagen, het onophoudelijke zoemende geluid van de ‘zanana’ (een term gebruikt door de Palestijnen in Gaza voor een Israëlische drone , MA) die de hele tijd boven onze hoofden hangt, bebloede burgers die om de paar minuten in het ziekenhuis naast onze tent werden binnengebracht: die dingen hoor en zie ik nog.”
TEKENEN OP GEVOEL
Voorbijgangers stoppen om foto’s te nemen van de graffitimuur. De kunstenaar krijgt een schouderklopje: ‘Prachtig werk.’ Mohammed was vijf toen zijn oudere broer Malik zijn tekentalent ontdekte, en hem aanmoedigde om ermee verder te gaan. “Iemand uit Al-Shuja’iyya die naam zou maken als tekenaar? Niemand geloofde dit in Gaza, behalve mijn broer Malik. Hij kocht het materiaal dat ik nodig had en zette mijn tekeningen op sociale media, onze enige deur naar de buitenwereld.”
Tekenen werd en is een soort van uitlaatklep. “Na school ging ik meteen naar mijn kamer en tekende ik tot diep in de nacht. Ondanks de enkele uren elektriciteit per dag die er maar waren. Ik tekende vaak in het donker bij kaarslicht, met mijn ogen dicht, op het gevoel. Ondanks de ellende barsten de kinderen van Gaza van energie. Als je talent wil aanschouwen, moet je naar gebieden gaan waar mensen lijden.”
Of we mee naar zijn studio willen komen, om nog meer werk te zien? In het kleine appartement staan nog meer schilderijen. Zijn eerste succes, vertelt hij, was toen hij op een bruiloft in Gaza werd uitgenodigd om een tekening te maken van Abu Ammar(Yasser Arafat, gewezen president van de Palestijnse Autoriteit, MA). “Het was ongewoon in Gaza om zoiets te organiseren tijdens een trouwfeest. Daarna kreeg ik de ene aanvraag na de andere, ook uit het buitenland. Inmiddels heb ik al vijfentwintig of meer tentoonstellingen in verschillende landen gehad. In Tunesië, waar ik enkele maanden woonde, ontmoette ik zelfs de toenmalige Tunesische president Moncef Marzouki.”
‘IK HEB ME HERPAKT’
Terwijl wij toekijken, tekent hij verder. Een foto van twee mensen op een balkon voor de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem doet dienst als inspiratie. Hij zet Palestijnse muziek op en zingt rustig mee. Waarom hij er precies voor koos om naar België te trekken en hier asiel aan te vragen, vertelt hij niet precies. Wel dat de eerste vijf jaren hier niet eenvoudig waren. “Na twintig dagen kreeg ik verblijfsrecht, maar de taal leren was een serieuze uitdaging. De Belgische nationaliteit heb ik nog niet verkregen. Het was echt overleven op sommige momenten, waardoor ik mijn tekenpassie lang heb verwaarloosd. Maar ik heb me herpakt. Ik ben volwassenenonderwijs gaan volgen en heb nu een diploma secundair onderwijs. En ik blijf tekenen.
“In september begin ik aan de Howest in Kortrijk een opleiding digital arts & entertainment. “Vroeger wou ik in de voetsporen treden van Palestijnse kunstenaars zoals de vermoorde Naji al-Ali en Ismail Shammout, maar nu weet ik het niet meer. Ik zie wel.”